Universiteit van ’t Eeksken’ vertaalt zorgvisie in bouwproject

In 2021 kreeg de Lievegemse deelgemeente Vinderhoute een nieuwe school en nu is de ‘Universiteit van ’t Eeksken’, zoals de gemeentelijke basisschool van Lovendegem wordt genoemd, aan de beurt. Lode Wytynck, directeur van de gemeentelijke basisschool (GBS) Lievegem met de afdelingen Eeksken en Vinderhoute, begeleidde met de noodschool in de Bergstraat in Vinderhoute in 2019 en de nieuwbouw in de Vredesdreef in Vinderhoute in 2021 al twee transformaties.

“GBS ’t Eeksken heeft 19 leerkrachten en 249 leerlingen in vier klassen van het kleuter- en zes van het lager onderwijs. We vertaalden onze zorgvisie in dit bouwproject. Zo kreeg elke lagere-schoolklas een stilteruimte, waar kinderen met noden na een verlengde instructie door de klasleerkracht of een zorgleerkracht zelfstandig aan de slag kunnen zodat ze maximaal in contact blijven met de klas; enkel glas vormt de breuklijn. Sterkere en minder instructiegevoelige leerlingen van de verschillende lagere klassen kunnen met dagcontracten zelfstandig in het open leercentrum werken. Binnen deze ruimte is ook een miniklas voorzien om aan deze doelgroepleerlingen een instructie te geven. Deze organisatievorm laat ons toe om maximaal te differentiëren en tegemoet te komen aan de leernoden en ondersteuningsbehoeften van de leerlingen zodat we bij àlle leerlingen een maximaal leerrendement kunnen bekomen. We dienden ons bouwdossier in 2009 in bij AGION. Op 27 maart 2019  kochten we een extra groene speelzone van 4.635 m², waardoor het schooldomein met de groenzone ruim 10.000 m² bestrijkt”, meldt hij.

In een eerste fase van oktober 2023 tot november 2024 bouwde hoofdaannemer Vandenbussche uit Aalter naar het ontwerp van Corbey Ringoir Architects op de speelweide achteraan een tweelagig BEN-lesgebouw met twaalf klassen en bijhorende lokalen dat uitkijkt op de bijgekochte groene ruimte. Tevens werd een nieuwe speelplaats voorzien. Intussen bleef de school het oude gedeelte gebruiken.

Dit klassengebouw met zijn vloeroppervlakte van zowat 800 m² huisvest op het gelijkvloers alle kleuterklassen en het eerste leerjaar van de lagere school. Deze laatste bevindt zich naast de derde kleuterklas, zodat de overgang van kleuter- naar basisonderwijs vlot verloopt. Het gelijkvloers bezit ook een grote gemeenschappelijke bergruimte voor de kleuters en een slaapklas/snoezelklas grenzend aan de eerste kleuterklas en peuterklas. Alle kleuterklassen bestrijken 60 m² en zijn geconcentreerd rond een centrale overdekte binnenspeelplaats van 161 m². Deze klasjes grenzen aan een buitentuin, waarnaar ze opengetrokken kunnen worden. De kleuterklassen bezitten voldoende inbouwkasten met één spoelbak op maat van de leerkracht en een andere op maat van de kleuters. De kleuters bergen hun boekentassen en jassen op in individuele vakjes in de gang.

Op de eerste verdieping zijn rond een groot centraal open leercentrum de vijf andere lagere leerjaren geconcentreerd. In elke klas van het lager onderwijs kunnen dertig computers en iPads opgeladen worden. Het internet is erop voorzien dat alle leerlingen op een toestel kunnen werken. Deze verdieping biedt ook onderdak aan een zorglokaal waar een grotere groep gedifferentieerd kan werken en aan twee levensbeschouwelijke klassen die door het openschuiven van schuifwanden samengevoegd kunnen worden.

Stilteruimte

Alle lagere klassen beslaan 60 m², zonder de 6,85 m² grote stilteruimte voor acht leerlingen en de leerkracht. Ze beschikken over 85 inch digitale borden inclusief twee whiteboards. De leerlingen bergen hun boekentassen en jassen op in de gang zodat er in de klas voldoende veilige looproute is.

Alle toiletten worden gespoeld met hemelwater. Het klassengebouw heeft afzonderlijke toiletten voor kleuters en het lager onderwijs, hoofdzakelijk verbonden met de speelplaats.

“Onze school zet sterk in op integratie en inclusie. Deze nieuwbouw zorgt voor geen schaalvergroting: we handhaven onze maximumcapaciteit op 250 leerlingen om kleinschaligheid te behouden en onze sterke onderwijskwaliteit met onze zorgwerking als motor te handhaven. De nieuwe school is ingebed in een duurzame en toegankelijke omgeving waar zelfstandigheid wordt gestimuleerd”, weet directeur Wytynck.

Eind oktober is de verhuis naar het nieuwe klassengebouw gepland en wordt vooraan het oude complex van 1.751 m² met zijn klassen, turnzaaltje en administratie afgebroken. Tijdens die tweede fase, die een jaar duurt, maken deze uitgeleefde gebouwen plaats voor een nieuwe sporthal van 235 m², een nieuwe refter voor 200 kinderen en een administratief gebouw met daarlangs een overdekte stalling voor een tachtigtal fietsen.

De gesloten gevel aan de straatzijde wordt opengetrokken, zodat er meer groen en ruimte vrijkomt en de connectie met de straat vergroot. De hoge blinde bakstenen muur wijkt voor twee nieuwe en ‘luchtige’ gebouwen. Het gebouw aan de rechterzijde zal plaats bieden aan de administratie, de directie en de beleidsmedewerkers. Op het verdiep is ook een werk- en ontspanningsruimte voor leerkrachten opgenomen. Het dient ook voor oudergesprekken en inschrijvingen. Aan de linkerkant komen naast elkaar een gelijkvloerse refter en een turnzaal die ook de buurt en verenigingen mogen gebruiken; bij buitenschoolse activiteiten kan de wand tussen beide ruimtes opengeschoven worden. De buitenruimte tussen beide gebouwen creëert een zichtlijn van de straat naar de achterste zone met de klassen. Het vierde gebouw met de drie modernste lokalen die de gemeente in 2000 bouwde, krijgt een vernieuwd dak en extra isolatie met het oog op de buitenschoolse kinderopvang. Dit gebouw ligt centraal op het schooldomein zodat de kinderen voldoende gebruik kunnen maken van de open speelruimte. Aan de straatzijde is een waterdoorlaatbare personeelsparking voorzien.

“Het klassengebouw, de administratie en de sporthal/refter bestrijken respectievelijk 1.354, 290 en 663 m²”, duidt architect Brendan Corbey van Corbey Ringoir Architects uit Gent. In november 2025 moet het ganse project voltooid zijn.

Levensbreed leren

“Onze kleinschalige brede school biedt kwaliteitsvol vernieuwend onderwijs met oog voor elk talent en zorg op ieders maat. Hierbij staat een fijne samenwerking tussen ouders, leerlingen en het team in een huiselijke omgeving centraal. Het open leercentrum en de stille werkplekken verbonden aan de klassen bieden extra leerkansen. In onze open school kunnen verschillende culturen en generaties en de lokale gemeenschap elkaar ontmoeten en levenslang en levensbreed leren. Doordat de lagere klassen dichter bij elkaar liggen, verloopt de samenwerking vlotter. De turnzaal is dubbel zo groot als de huidige. In het administratieve gebouw is extra ruimte voor ondersteunende en oudergesprekken en beleid. De grotere refter laat toe om in minder deelgroepen te eten”, looft Lode Wytynck.

Ook de omgevingsaanleg behoort tot de opdracht. De avontuurlijke speelplaats met groenelementen, ontworpen door LAND landschapsarchitecten uit Antwerpen, omvat drie zones: een kleuterzone en een zone voor de onderbouw en de bovenbouw van de lagere school. Onder een groendak bevindt zich een 181 m² grote overdekte buitenspeelruimte. De bijgekochte open ruimte wordt ingevuld als groene speelplaats i.s.m. de provincie Oost-Vlaanderen, waarbij de MOS-werking de architect mee financiert en steunt; de aanleg doet de school zelf. De wadi voor de ganse school situeert zich in de speelruimte.

In de tweede fase worden ook op alle daken zonnepanelen gelegd. De 262 pv-panelen hebben een vermogen van 115 kWpiek. De daken van de gelijkvloerse verdieping krijgen een groendak. De witgrijze roofing op de daken van de eerste verdieping remt de opwarming en verhoogt het rendement van de pv-panelen. Deze daken zijn aangesloten op drie regenwaterputten van in totaal 60.000 liter.

Alle nieuwe gebouwen krijgen vloerverwarming. De lagetemperatuurverwarming gebeurt vanuit één centrale technische ruimte (centrale warmteopwekking) met drie warmtepompen in de sporthal. Wanneer er eentje defect is, fungeren de andere twee als back-up. De vier gebouwen zijn door ondergrondse leidingen met elkaar verbonden.

Circulair en flexibel

De rigide en heldere structuur van alle gebouwen vergroot het circulaire karakter. De gevel van het klassengebouw bezit op het gelijkvloers een betonnen plint; de groene vezelcementleien op de eerste verdieping doen het gebouw iets kleiner ogen in deze landelijke omgeving. Het complex is grotendeels uitgevoerd in betonmetselwerk. De vloeren zijn voorzien van een keramische tegel. Houtwolplaten tegen de plafonds bieden een optimale akoestiek. De lichte binnenwanden kunnen verplaatst worden zonder de constructie van het gebouw te veranderen.

Van de nieuwe school werd een 3D-maquette gemaakt. ”We gebruiken BIM in de uitvoeringsfase; Vandenbussche hanteert sinds vorig jaar een BIM-printer. Een slimme batterij neemt energie van het net als die goedkoop is en geeft energie als ze duur is”, meldt werfleider Lorenz Steyaert, die nauw samenwerkt met projectleider Pieter Fernagut. Vandenbussche startte in mei ook met de nieuwbouw van het Huis van Lievegem en bouwde een extra gedeelte bij aan brouwerij Van Steenberge in Ertvelde. Andere projecten van dit klasse 8-bouwbedrijf zijn Sint-Bavo in Gent (renovatie en nieuwbouw), de Kappaertsite en een school in Zwevegem en studentenkamers in Gent.

Corbey Ringoir Architects, geleid door Brendan Corbey en Bram Ringoir aangevuld met twee architecten, ontwerpt sinds 2015. “We renoveerden Cultuurhuis Herbakker in Eeklo en ontwierpen de Kunstacademie van Herne, de renovatie en uitbreiding van de gemeentelijke basisschool van Wevelgem en de vrije gemengde basisschool De Posthoorn in Wevelgem. We streven naar functionele, eenvoudige en duidelijk leesbare architectuur in relatie met de omgeving. Die draagt ook sterk bij tot het circulaire karakter van onze makkelijk omvormbare gebouwen“, stelt Brendan Corbey.