Circulaire Dorpsschool Vremde: een duurzaam masterplan voor de toekomst
Masterplan en architectonische visie
Het masterplan van de Circulaire Dorpsschool Vremde is ontworpen met het oog op duurzaamheid en efficiënt ruimtegebruik. Het bestaande schoolcomplex, bestaande uit diverse bouwvolumes uit verschillende periodes, wordt gerationaliseerd en aangevuld met een nieuwe, compacte nieuwbouw in CLT (cross laminated timber). Deze nieuwbouw voorziet kwalitatieve open ruimtes en uitbreidingsmogelijkheden, wat bijdraagt aan een heldere en functionele indeling van de school.
De nieuwbouw wordt gekenmerkt door een rationeel skelet van CLT, dat niet alleen ecologisch verantwoord is maar ook bijdraagt aan een significante reductie van de CO2-uitstoot. De CLT-constructie capteert 450.000 kg CO2-eq, terwijl het hergebruik van bakstenen en cementtegels respectievelijk 50.000 kg en 2.000 kg CO2-eq bespaart.
Duurzame strategieën
1. Hergebruik: Tijdens de demontage van de oude schoolgebouwen werden gebruikte materialen gesorteerd en herbestemd. Lokale bewoners, de scoutsbeweging en andere belanghebbenden (Rotor DC, Buurman, …) werden betrokken bij dit proces, wat getuigt van de sterke emotionele band met de school.
2. Minder Bouwen: Het ontwerp optimaliseert de beschikbare ruimte door multifunctionele ruimtes en flexibele indelingen. Dit maakt de school wendbaar en aanpasbaar aan toekomstige behoeften. Door scenarioplanning kunnen ruimtes ook voor andere doeleinden worden ingezet, wat bijdraagt aan een efficiënter ruimtegebruik.
3. Verlagen van milieu-impact: Nieuwe materialen worden zorgvuldig geselecteerd op basis van levenscyclusanalyses (LCA) om de milieu-impact te minimaliseren. Hierbij wordt gekeken naar zowel ecologische als financiële aspecten.
4. Waardebehoud: Het gebruik van duurzame, onderhoudsvriendelijke materialen die uit gerecycleerde componenten bestaan en herbruikbaar zijn, evenals een terugnamepolicy van de fabrikant, zijn essentiële onderdelen van de circulaire strategie.
Ruimtelijke indeling en functionaliteit
De nieuwbouw bestaat uit een reeks open plateaus en schakelruimtes die multifunctioneel inzetbaar zijn. De centrale schakelruimtes dienen zowel als educatieve ontmoetingsplekken als als ruimtes voor de lokale bibliotheek en naschoolse kinderopvang. De bestaande vleugel van de school wordt uitgebreid met een bewegingsruimte voor kleuters en een dakspeelplaats. Het ontwerp voorziet een flexibele indeling met verplaatsbare wanden, wat aanpassingen aan de ruimte mogelijk maakt naargelang de behoeften van de school. Dit zorgt voor een dynamische leeromgeving waarin klassen kunnen worden gekoppeld of gescheiden door hoogwaardige akoestische en mobiele schuifwanden.
Integratie en duurzaamheid
Het gebouw integreert zich naadloos in de dorpskern door een zorgvuldig ontworpen volume dat het dorpsplein verrijkt. De gevels van de nieuwbouw zijn ontworpen om een visuele en functionele overgang te creëren tussen de traditionele bebouwing en de nieuwe, moderne structuur en zijn opgetrokken met de hergebruikte gevelstenen uit de afbraak. Dit resulteert in een gebouw dat zowel functioneel als esthetisch aansluit bij de omgeving. De duurzame maatregelen en circulaire benadering worden verder gepromoot door participatietrajecten en educatieve initiatieven. De school fungeert als pilootproject voor de Green Deal Circulair Bouwen en draagt bij aan de gids voor circulaire scholenbouw, opgesteld in samenwerking met Vlaio.
Conclusie
De Circulaire Dorpsschool Vremde vertegenwoordigt een vooruitstrevend model voor duurzaam bouwen en ruimtelijke flexibiliteit. Door het maximaliseren van hergebruik, het toepassen van circulaire strategieën en het creëren van multifunctionele ruimten biedt het project een solide basis voor toekomstbestendig onderwijs. De integratie van ecologische principes en het betrekken van de gemeenschap onderstrepen de ambitie van de school om zowel ecologisch als pedagogisch een pionier te zijn in de regio.